Jak wyglądały zakupy i sklepy w PRL-u? Tak było w czasach kartek, kolejek i pustek na półkach - zobacz na zdjęciach

Polska Rzeczpospolita Ludowa to czas, gdy gospodarka kraju była kontrolowana przez komunistyczny rząd, co wpłynęło na wiele aspektów życia codziennego, w tym na sklepy i zakupy. Większość sklepów była państwowa lub należała do spółdzielni spożywczych. Sklepy te były znane jako wielobranżowe lub monopolowe. Były to miejsca, w których można było kupić podstawowe produkty spożywcze, od chleba i mleka po mięso i warzywa. Jednak dostępność tych produktów była często ograniczona, a kolejki przed sklepami były powszechne.

Aby zaradzić problemowi niedoboru żywności, w latach 50. wprowadzono system kartek żywnościowych. Każda rodzina otrzymywała karty, które upoważniały do zakupu określonej ilości żywności na miesiąc. System ten miał na celu zapewnienie równego podziału towarów i ograniczenie spekulacji oraz czarnego rynku. Uprawnienia do otrzymania konkretnych przydziałów były uzależnione od miejsca pracy, wieku, stanu zdrowia, miejsca zamieszkania. Kartki żywnościowe były dzielone na różne kategorie produktów spożywczych, takie jak mąka, cukier, mięso, tłuszcze czy nabiał. Prawdziwy wysyp kartek żywnościowych nastąpił na początku lat 80. Trzeba było je mieć, by kupić w sklepie:

• mięso,
• kawę,
• herbatę,
• ocet,
• masło,
• olej,
• kaszę,
• mąkę,
• płatki zbożowe,
• ryż,
• cukier,
• słodycze,
• alkohol,
• papierosy,
• środki czystości,
• ubrania zimowe,
• obuwie,
• dywany,
• przybory szkolne.

Zobacz też: Porcelana i ceramika z PRL przeżywa renesans. Dziś może być warta krocie

System kartek żywnościowych miał jednak swoje wady. Przede wszystkim prowadził do ograniczonej różnorodności produktów dostępnych w sklepach. Z powodu deficytu towaru, niektóre produkty były trudne do zdobycia. Kolejki przed sklepami były długie, a ludzie musieli czekać wiele godzin, aby dostać się do środka i kupić podstawowe artykuły. Gdy „rzucano towar” ustawiały się po zakupy nawet kilometrowe kolejki, a ulice były zatłoczone. Po kilkugodzinnym wyczekiwaniu kupowało się to, co było. Tak wyglądała zakupowa rzeczywistość w czasach PRL.

Ponadto, system kartek żywnościowych sprzyjał występowaniu szarego rynku, gdzie nielegalne działalności polegały na handlu kartkami lub wymienianiu ich na inne towary poza sklepami. Ludzie starali się znaleźć sposoby obejścia systemu, aby zdobyć potrzebne produkty spożywcze.

Ograniczenia dostępności towarów w sklepach były charakterystyczne dla życia codziennego w PRL-u. Często brakowało podstawowych produktów, takich jak masło czy kawa, a kupowanie ich wymagało stania w długich kolejkach i liczenia na dostawę towaru. Sytuacja ta wpływała na jakość życia i prowadziła do frustracji społeczeństwa. System kartek żywnościowych został stopniowo zniesiony pod koniec lat 80. wraz z procesem transformacji ustrojowej i wprowadzeniem gospodarki rynkowej w Polsce. Otworzyło to drzwi do większej różnorodności towarów i swobody wyboru w sklepach.

Czytaj w serwisach:

1. Oto kryształy z PRL w 2023 roku warte majątek. To szkło i wazony są poszukiwane przez kolekcjonerów
2. Masz takie pieniądze z PRL-u? Te stare monety i banknoty mogą być warte majątek
3. Popularne samochody z PRL. Te kultowe modele to teraz prawdziwe skarby dla kolekcjonerów
4. Tak wyglądały wakacje za komuny. Lato w latach PRL i 90. Zobacz stare zdjęcia