Kości znalezione w Brześciu Kujawskim mogą pochodzić sprzed wieków

"Budowa kości przypomina szczątki populacji pradziejowych", wynika z ekspertyzy biegłego antropologa, który badał fragmenty szkieletów znalezione w Brześciu, w czasie prac na terenie tamtejszego komisariatu. Kości ujawniono jesienią 2021 roku. Na miejscu obecnego posterunku istniał wcześniej dwór z początku XX wieku.

Sprawę znaleziska, którego dokonano przed niemal dwoma laty we Brześciu Kujawskim, nadzorowała Prokuratura Rejonowa we Włocławku. Dotyczyła kości, jakie znaleziono jesienią 20212 roku, w czasie remontu posterunku policji w Brześciu Kujawskim.

W toku prowadzonego postępowania prokurator zlecił wykonanie ekspertyzy biegłemu antropologowi. Opinia miała pozwolić odpowiedzieć na pytania: Od ilu osób pochodzą kości? Czy możliwe jest ustalenie rasy, płci, wieku, wzrostu i innych cech osób, od których pochodzą? Jak długo kości zalegały w ziemi?

Wyniki badań okazały się zaskakujące. Stwierdzono, że mogą pochodzić od trzech mężczyzn, a niewykluczone, że część z nich mogła również należeć do kobiety.

"Budowa kości przypomina szczątki populacji pradziejowych i wczesno historycznych z terenu Kujaw i ziem ościennych. Należy uznać, że najpewniej pochodzą one od przedstawicieli rasy kaukaskiej białej" - brzmi fragment opinii antropologicznej.

- Biegły zaznaczył, że nie jest możliwe kategoryczne stwierdzenie, jak długo kości zalegały w ziemi, z tym zastrzeżeniem, że czas ten był z pewnością dłuższy, niż czas potrzebny do zeszkieletowania zwłok, to jest ponad 30 lat - mówi prokurator Małgorzata Kręcicka, zastępca szefa Prokuratury Rejonowej we Włocławku.

Budynek dzisiejszego komisariatu w Brześciu znajduje się w wojewódzkiej ewidencji zabytków jako dwór, który powstał w 1925 roku. Inne źródła potwierdzają jednak znacznie wcześniejszą metrykę. Pismo urzędowe z 1919 roku.

- To była część dawnego majątku ziemskiego - mówił dr Sławomir Łaniecki, historyk z Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, redaktor monografii na temat historii Brześcia Kujawskiego. - Miał charakter biurowo-mieszkalny. W czasie II wojny światowej najprawdopodobniej mieszkał tam zarządca majątku. W 1945 roku przez Rosjan został spalony tamtejszy pałac, pozostały tylko budynki gospodarcze. Potem funkcjonował tam PGR. Do czasu, aż tam weszła milicja, mieściły się mieszkania i m.in. przedszkole.

Na południe od tego dworu - wskazuje w swojej opinii biegły antropolog - zaznaczono cmentarz, najprawdopodobniej funkcjonujący w tym okresie i mający charakter cmentarza cholerycznego. "Dodatkowo, w odległości około 500 metrów na północ od dworu znajduje się stanowisko archeologiczne numer 4 w Starym Brześciu, w obszarze którego ujawniono cmentarz wczesnośredniowieczny, którego pochodzenie datowane jest na XIV wiek", ujęto w ekspertyzie.

Biegły wskazał, że na początku XIX wieku w historię Kujaw wpisały się liczne epizody epidemiczne, które wymagały nowych, masowych miejsc grzebalnych.

- Z opinii wynika jeszcze, że ewentualny zgon w wyniku epidemii cholery nie wywołuje w kościach jakichkolwiek zmian morfologicznych, które mogłyby zostać zidentyfikowane w ramach przeprowadzonej ekspertyzy - dodaje prok. Kręcicka.

Wcześniej, kiedy informowaliśmy o znalezisku po raz pierwszy i nie znano czasu, z jakiego mogą pochodzić szczątki, przypuszczano, że mogą to być kości właśnie z czasów epidemii cholery.